Het belang van plaatjes bij het leren van een vreemde taal

Gepubliceerd op 17 september 2025 om 15:05

Met methodes als AIM (onderbouw) en Français en action (voor de bovenbouw) wordt nieuwe taal meestal mondeling aangeboden terwijl boekmethodes nieuwe taal vooral schriftelijk aanbieden. Recent onderzoek laat zien dat het wel eens effectiever zou kunnen zijn om het inzetten van de moedertaal om betekenis te geven drastisch te beperken. Dit zou namelijk resulteren in een grotere cognitieve belasting. En toch moeten we voor betekenis zorgen. Bij AIM worden hiervoor onder andere gebaren ingezet. Maar ook plaatjes kunnen helpen. Veel AIM-lokalen hangen ook vol met taalposters. Om die reden hebben wij op onze Pinterest-pagina heel veel plaatjes van internet verzameld en die ingedeeld in thema’s: https://nl.pinterest.com/projectfrans/. Met de knip-app in Windows, zijn deze snel te gebruiken. Lees verder om meer te weten te komen over de waarde van plaatjes.

Het is een bekend gegeven dat leerlingen bij boekmethodes veel spreekangst ontwikkelen. Er is immers vanaf het eerste begin veel aandacht voor de spelling waarin je, zeker bij het Frans, snel fouten maakt. Deze aandacht voor spelling leidt ook vaak tot een slechte uitspraak: leerlingen spreken de woorden liever uit zoals ze geschreven worden omdat hun spelling vooral beoordeeld wordt. De ervaring met AIM is dat als leerlingen de woorden eerst horen en correct leren zeggen en er pas in een later stadium (beperkte) aandacht is voor de spelling, de goede uitspraak niet verdwijnt.

Er is dus veel winst te boeken als de gesproken taal voorafgaat aan de geschreven taal zoals ook het geval is met onze moedertaal. Maar dat niet alleen. Sinds Krashen weten we allemaal dat het erg belangrijk is om te zorgen voor betekenis (Comprehensible input). Maar als we dit realiseren met vertalingen, wordt de cognitieve belasting groter omdat vertalingen per definitie abstract zijn (tenzij het gaat om onomatopeeën of cognaten). En het gebruikmaken van de context is op de lagere niveaus erg lastig omdat de woordenschat te beperkt is om goed te kunnen raden.

Veel hedendaags onderzoek laat echter zien dat visuele informatie om betekenis te geven, veel krachtiger is. Temeer omdat de huidige generatie tieners, meer dan vroeger, erg visueel is ingesteld. Vandaar ook dat AIM heeft gekozen voor gebaren. Veel gebaren zijn tamelijk concreet, maar ik heb me altijd verwonderd over het feit dat ook abstracte gebaren makkelijk geleerd werden door mijn leerlingen en dat ze heel snel een sterkte koppeling ontwikkelden tussen het woord en het gebaar (of dit laatste nu concreet was of abstract).

Het plaatje laat de verschillende aspecten van een lexicaal element (woord) zien: het gebaar, de fonetische vorm, het concept en de geschreven vorm. Ideaal is als alle aandacht eerst gaat naar het versterken van de verbinding tussen de eerste drie door voortdurende herhaling (7-10 keer volgens het Spaced Repetition model). Zodra deze verbindingen duurzaam zijn, kan de geschreven vorm worden toegevoegd. AIM-docenten zullen beamen dat de verbinding met dit nieuwe aspect veel sneller duurzaam is dan de andere verbindingen: Leerlingen leren eigenlijk probleemloos en vooral impliciet de spelling doordat ze veelvuldig worden blootgesteld aan de geschreven vorm bij het lezen. En een prachtige bonus is natuurlijk de mooie uitspraak die behouden blijft als de leerlingen eenmaal de geschreven vorm beheerst.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.